Կարդիոտոկոգրաֆիան հղիության ընթացքում

Բազմաթիվ կանանց համար հղիությունը ոչ միայն երջանկությամբ, այլև անհանգստություններով ուղեկցվող ժամանակահատված է: Այս ընթացքում ապագա մայրիկն անհամբեր սպասում է փոքրիկի լույս աշխարհ գալուն և անհանգստանում է նրա կյանքի համար՝ ցանկանալով, որ երեխայի զարգացումը ճիշտ և ներդաշնակ ընթանա, որ նա լավ սնունդ ստանա, իրեն հարմարավետ զգա և այլն: Փոքրիկի հարմարավետությանն ու առողջությանը հետևելու, ինչպես նաև բարդացումները ժամանակին կանխելու համար մանկաբարձ-գինեկոլոգները հղի կնոջը նշանակում են տարատեսակ լաբորատոր քննություններ և լրացուցիչ հետազոտություններ: Այդպիսի մի հետազոտություն է կարդիոտոկոգրաֆիան (ԿՏԳ), ինչը շատ արժեքավոր դեր ունի, քանի որ թույլ է տալիս գնահատել պտղի վիճակը: Ի՞նչ է իրենից ներկայացնում այս հետազոտությունը:

Կարդիոտոկոգրաֆիան պտղի սրտամկանի և մայրիկի արգանդապատերի կծկումների արձանագրությունն է: Հաճախ այն անցկացվում է ուլտրաձայնային և դոպլեր հետազոտությունների հետ զուգահեռ, քանի որ այդպես կարելի է հստակ պարզել, թե ինչպես է իրեն զգում փոքրիկը:

Հղիության ո՞ր ժամկետներում է անցկացվում ԿՏԳ

Կարդիոտոկոգրաֆիայի ցուցանիշներն ավելի շատ տեղեկություն կտան, եթե այն անցկացվի հղիության 32-րդ շաբաթում, չնայած բժիշկը կարող է որոշ դեպքերում այն նշանակել սկսած 28-րդ շաբաթից: Սա պայմանավորված է այն բանով, որ փոքրիկի մկանային և նյարդային ազդակները զարգանում են ավելի ուշ ժամկետներում, այսինքն՝ 32-րդ շաբաթում: Բացի այդ, հաստատվում է պտղի ակտիվության և հանգստի շրջանների ցիկլը, ինչը պակաս կարևոր չէ: Այդ պատճառով պետք չէ անհանգստանալ, եթե վաղ ժամկետներում ձեզ նման հետազոտություն չի նշանակվել: Բժիշկը ճիշտ ժամանակին կնշանակի այս հետազոտությունը:

Պլանային այցերի ժամանակ գինեկոլոգը հատուկ ստետոսկոպի օգնությամբ լսում է պտղի սրտի աշխատանքը: Այն թույլ է տալիս հաշվել սրտի կծկումների հաճախությունը, պարզել այն բնականոն է, թե ոչ: Այսպիսով բժիշկը կարծիք է կազմում պտղի վիճակի մասին և եթե նկատում է որոշակի խանգարումներ, ապա հղի կնոջը անհապաղ նշանակում են կարդիոտոկոգրաֆիա, որն ավելի հստակ ախտորոշում է ապահովում:

Կարդիոտոկոգրաֆիան տևում է 40-60 րոպե: Սա այն անհրաժեշտ ժամանակահատվածն է, որ թույլ է տալիս մանրամասնորեն վերլուծել պտղի սրտի կծկումների հաճախությունը և դրանց կախվածությունը արգանդի կծկումներից: Շատ կարևոր է, որ կարդիոտոկոգրաֆիայի ընթացքում կինը հարմարավետ դիրքում պառկած լինի, քանի որ հակառակ դեպքում փոքրիկն անհարմարություն կզգա, և նրա շարժումներն ավելի ակտիվ կլինեն, իսկ հետազոտության արդյունքները՝ սխալ:

Եթե կնոջ հղիությունը հանգիստ է ընթանում, ընդհատման վտանգներ չի կրում, և ՈՒՁ հետազոտությունից հետո գեստոզի ախտանշանները բացակայում են, չկա բնածին պաթոլոգիաների հավանականություն, ապա ԿՏԳ-ի ցուցանիշները 95% դեպքերում դրական են լինում: Գիտնականները վաղուց են բացահայտել մայրիկի ինքնազգացողության և փոքրիկի վիճակի փոխկապակցված լինելը, այդ պատճառով, եթե մայրիկն իրեն լավ է զգում, իսկ հետազոտության ցուցանիշները որոշակի շեղումներ են ցույց տալիս, ապա մեկ շաբաթ անց նշանակվում է լրացուցիչ հետազոտություն: Եթե հղի կնոջ ինքնազգացողությունը հաճախ է վատթարանում, հետազոտության արդյունքները բացասական են, ապա բժիշկը կարդիոտոկոգրաֆիան նշանակում է հնարավորինս հաճախ, որպեսզի ժամանակին պարզի հնարավոր շեղումները, օրինակ՝ պտղի թթվածնաքաղցը, և կարողանա դրանք շուտափույթ վերացնել:

Սովորաբար ԿՏԳ-ի մեկանգամյա անցկացումը բավարար չէ հստակ և ամբողջական եզրակացության համար, կարևոր է մի քանի հետազոտություններ անցկացնել:

Կարդիոտոկոգրաֆիայի արդյունքներն արտացոլվում են ժապավենի վրա՝ կոր գծերի տեսքով: Բնականոն ցուցանիշներ.

• Սրտի կծկումների հաճախությունը կամ հիմնային ռիթմը պտղի հանգստի վիճակում պետք է լինի րոպեում 110-116 զարկի սահմաններում, իսկ շարժման վիճակում՝ 130-190: Ռիթմը պետք է հավասարաչափ լինի:
• Ռիթմի տատանումների նորման (շեղման բարձրությունը) պետք է լինի 5-25 զարկ մեկ րոպեում:
• Սրտի կծկումների դանդաղումը (դեսելերացիա) պետք է դիտվի հնարավորինս հազվադեպ, րոպեում 15 զարկից ոչ ավել: Դանդաղ դեսելերացիան առհասարակ պետք է բացակայի:
• Աքսելերացիայի քանակը (սրտամկանի կծկումների արագացումը) պետք է չգերազանցի 30 րոպեում երկու անգամը, մոտ 15 զարկ:
• Արգանդի ակտիվությունը (տոկոգրամա) պտղի սրտի կծկումների հաճախության հարաբերակցությամբ պետք է կազմի 15 տոկոս 30 վայրկյանում:

Վերոնշյալ հետազոտությունները գնահատվում են 10 բալանոց համակարգով, որի արդյունքում 9-12 միավորը ցույց է տալիս պտղի բավարար վիճակ:

Ցուցանիշների վերծանում

Ինչպես արդեն նշվել է, կարդիոտոկոգրաֆիայի արդյունքներն արձանագրվում են թղթե ժապավենի վրա: Նորագույն տեխնիկաները արդյունքերը հրապարակում են արդեն իսկ միավորները վերծանած: Արդյունքների վերծանում կատարում է բժիշկը: Հաճախ արդյունքների վրա ազդեցություն է ունենում եղանակը, կնոջ ինքնազգացողությունը, տրամադրությունը և այլն: Այնպես որ, մասնագետը պետք է մեկնաբանի արդյունքները՝ հաշվի առնելով նաև այդ գործոնները:

Կարդիոտոկոգրաֆիայի տերմինները հասկանալու համար պահանջվում են որոշակի գիտելիքներ, այնպես որ գինեկոլոգը կնոջը չի բացատրում բոլոր ցուցանիշները, պարզապես նշում է շեղումներ կան, թե ոչ:

Հիմնական ցուցանիշներն արդեն նշվել են վերևում, իսկ այժմ ծանոթանանք միավորների նշանակությանը:

• 9-12 միավորը ցույց է տալիս, որ երեխայի վիճակը բնականոն է, շեղումներ չեն հայտնաբերվել: 
• 6-8 միավորը ցույց է տալիս, որ պտղի թույլ թթվածնաքաղց է զարգանում: Արդյունքների հստակեցման համար նշանակվում է լրացուցիչ զննում մեկ օր անց:
• 5 և պակաս միավորը նշանակում է, որ պտղի կյանքը վտանգված է, քանի որ առկա է սուր թթվածնաքաղց: Որոշ դեպքերում անհապաղ բուժում է նշանակվում, երբեմն էլ դիմում են կեսարյան հատման:

Քանի որ ապագա մայրիկները շատ են անհագստանում իրենց փոքրիկների առողջության համար, հարկ է նշել, որ կարդիոտոկոգրաֆիան բացարձակապես անվնաս հետազոտություն է, որի ընթացքում կինը ցավ չի զգում, և այն չունի հակացուցումներ: