Նորածին երեխայի խնամքը

Նորածնի կյանքում առաջին օրերն ու շաբաթները առանձնանում են կենսաբանական և հոգեբանական զգայունությամբ, ինչը պահանջում է ուշադիր, համակարգված և ճիշտ կազմակերպված խնամք։ Նորածնի խնամքն ընդգրկում է ինչպես ֆիզիկական, այնպես էլ հիգիենիկ, սննդային և էմոցիոնալ բաղադրիչներ, որոնք միասին հիմք են հանդիսանում առողջ զարգացման և ապագա բարեկեցության համար։
1. Մաշկի խնամք
Նորածնի մաշկը բարակ է, զգայուն և խոցելի արտաքին միջավայրի ազդեցության նկատմամբ։ Խորհուրդ է տրվում՝
• Օգտագործել մաշկի հետ համատեղելի, հիպոալերգեն մանկական օճառներ և քսուքներ։
• Ամենօրյա լվացումը պետք է լինի նուրբ շարժումներով՝ բացառելով ուժեղ շփումները։
• Ծննդաբերությունից հետո առաջին օրերին խուսափել հաճախակի լոգանքներից, որպեսզի պահպանվի բնական պաշտպանիչ շերտը։
2. Ոսպնյակի խնամք
Ումբիլիկալ մնացորդը պետք է մնա չոր, մաքուր և խնամված մինչև ինքնուրույն ընկնելը (սովորաբար 7–14 օրում)։
• Խորհուրդ է տրվում չծածկել այն շորերով կամ սպեղանու միջոցով։
• Անհրաժեշտության դեպքում կիրառվում են հակասեպտիկ միջոցներ՝ մանկաբույժի ցուցումով։
3. Սնուցում
Առաջին ամիսներին մայրական կաթն ունի առանցքային նշանակություն՝
• Խթանում է իմունային համակարգի ձևավորումը,
• Նվազեցնում է վարակների և ալերգիաների ռիսկը,
• Հոգեբանորեն ամրապնդում է մայր-երեխա կապը։
Բացակայության կամ հակացուցումների պարագայում կիրառում են համապատասխանեցված կաթնախառնուրդներ՝ մանկաբույժի վերահսկողությամբ։
4. Ջերմաստիճանի և շրջակա միջավայրի հսկում
Նորածինը դժվարությամբ է կարգավորում մարմնի ջերմաստիճանը, ուստի կարևոր է՝
• Նրան պահել ոչ ցուրտ և ոչ տաք միջավայրում (20-24°C)
• Կրկնակի շերտավոր հագուստով՝ հարմարավետության և ջերմության համար։
5. Հիգիենա և խոնավ անձեռոցիկների օգտագործում
Մեզի և արտաթորանքի յուրաքանչյուր դեպքում խորհուրդ է տրվում երեխայի հիգիենիկ մաքրում՝՝
• Սրբում՝ աղջիկների մոտ առջևից դեպի ետ՝ ինֆեկցիաների կանխարգելման նպատակով,
• Օգտագործվող անձեռոցիկները պետք է լինեն մանկական։
6. Քուն
Նորածնի քունը կարող է կազմել օրական մինչև 16–18 ժամ։
• Խորհուրդ է տրվում պառկեցնել պինդ մակերեսի վրա՝ մեջքի վրա դիրքով,
• Հնարավորինս նվազեցնել փափուկ խաղալիքների և բարձերի օգտագործումը՝ ասֆիքսիայի վտանգից խուսափելու համար։
7. Կապը ծնողների հետ
Մաշկ-մաշկին շփումը խթանում է հոգեբանական կայունությունը, ուժեղացնում է նորածնի ինքնավստահությունն ու փոխադարձ կապը։
Բացառիկ կարեւորություն ունի մայրական հուզական կայունությունը՝ երեխայի հոգեկան առողջության զարգացման տեսանկյունից։