Դաշտանը կեսարյան հատումից հետո

Փոքրիկի լույս աշխարհ գալուց հետո բազմաթիվ կանանց հետաքրքրում է, թե երբ պետք է վերսկսվի դաշտանային ցիկլը: Անկախ այն բանից, թե ինչպես է ընթացել ծննդաբերությունը, դաշտանի վերականգնման համար որոշակի ժամանակ է պահանջվում: Կեսարյան հատումից հետո դրա վերսկսումը պայմանավորված է մի շարք գործոններով: Միասին պարզենք, թե ինչն է համարվում բնականոն, և ինչն է անհանգստանալու տեղիք տալիս:

Բնական ծննդաբերությո՞ւն, թե՞ կեսարյան հատում

Մեր օրերում բավականին տարածված է վիրահատական ծննդալուծումը: Կեսարյան հատում կատարվում է այն դեպքերում, երբ բնական ծննդաբերությունն անհնար է կամ կարող է հանգեցնել մոր կամ պտղի մահվան: Բայց պետք չէ մոռանալ, որ այս միջամտությունը կարող է որոշակի հետծննդաբերական բարդությունների պատճառ հանդիսանալ, իսկ կնոջ առողջությանը սպառնացող վտանգը մեծանում է մի քանի անգամ: Բավականին հաճախ ոչ բնական ճանապարհով ծննդաբերելը կանանց հոգեբանական խուճապի մեջ է գցում: Շատերը պնդում են, որ կեսարյան հատումից հետո կանանց կաթն ավելի քիչ է լինում, քան ինքնուրույն ծննդաբերած կանանցը, բայց իրականում դա այդպես չէ: Իրականում այս վիրահատությունը միանգամայն բնական է ընկալվում օրգանիզմի կողմից: Բնականաբար, եթե կա ընտրության հնարավորություն, պետք է նախապատվությունը տալ բնական ճանապարհով ծննդաբերելուն, իսկ վիրահատության անհրաժեշտության պարագայում կինը պետք է նախապատրաստվի, և առաջին հերթին՝ հոգեբանորեն:

Դաշտանը ե՞րբ է սկսվելու կեսարայան հատումից հետո

Փոքրիկի լույս աշխարհ գալուց հետո կնոջ օրգանիզմում սկսվում են հետաճման (ինվոլուցիայի) գործընթացներ, այսինքն՝ հակադարձ զարգացման: Այս ժամանակահատվածում օրգանիզմի բոլոր օրգան- համակարգերը և ֆունկցիաները վերադառնում են իրենց բնականոն ռիթմին: Հետծննդյան շրջանում դաշտանային ցիկլի կարգավորումը տեղի է ունենում այն ժամանակ, երբ վերականգնվում է օրգանիզմի վերարտադրողական ֆունկցիան: Եթե կատարվել է կեսարյան հատում, խորհուրդ չի տրվում կրկին հղիանալ հաջորդ երկու տարիների ընթացքում, այդ պատճառով էլ վիրահատություն տարած կանայք հատուկ ուշադրություն պետք է դարձնեն հղիությունից պաշտպանվելու հարցին դեռ նախքան մենստրուացիայի վերսկսվելը:

Գործնականում հնարավոր չէ միանշանակ պատասխանել այն հարցին, թե կեսարյան հատումից հետո դաշտանը երբ է վերսկսվելու: Սովորաբար դա կախված է լինում կնոջ օրգանիզմի առանձնահատկություններից, այդ պատճառով տարբեր կանանց համար դաշտանի հայտնվելու ժամկետները տարբեր են լինում (հիմնականում մեկ տարվա ընթացքում)։

Ծննդաբերության ավարտից և ընկերքի արտամղումից հետո օրգանիզմn սկսում է վերականգնվել: Տեղի է ունենում արգանդի կրճատում, այն աստիճանաբար ընդունում է այն չափը, զանգվածը, ինչ ունեցել էր նախքան հղիությունը և իջնելով օրական մեկ սանտիմետրի չափ ՝ զբաղեցնում է իր նախկին դիրքը: Արգանդի վերականգնման ընթացքը սովորաբար տևում է մոտ 7 շաբաթ: Որոշ դեպքերում արգանդի չափերը կարող են կրճատվել ծննդաբերությունից հետո՝ հատկապես, երբ կինը ինտենսիվորեն կերակրում է կրծքով: Աստիճանաբար վերականգնվում է նաև ձվարանների ֆունկցիան:

Ե՛վ կեսարյան հատումից, և՛ բնական ճանապարհով ծննդաբերելուց հետո առաջանում է արտադրություն, որն անվանում են լոխիա (հետծննդյան արտադրություն): Այն ավարտվում է արգանդի վերականգնման վերջում, այսինքն՝ ծննդաբերությունից մոտ 2 ամիս անց: Այդ ամբողջ ժամանակահատվածում արտադրության ինտենսիվությունը, գույնն ու հոտը կարող է փոփոխվել: Հետծննդյան արտադրությունը պետք չէ շփոթել դաշտանի հետ, այն առաջանում է արգանդի արյունահոսման հետևանքով և դադարում է դրա ապաքինման հետ մեկտեղ:

Հետծննդյան արտադրությունից հետո կարող է սկսվել դաշտան, և շատ հաճախ առաջին ցիկլի ժամանակ ձվազատում տեղի չի ունենում, հետևաբար հղիանալ հնարավոր չէ, այնինչ պետք չէ մոռանալ յուրաքանչյուր կնոջ օրգանիզմի անհատական և առանձնահատուկ կառուցվածքի մասին:

Դաշտանի վերսկսման վրա ազդող գործոններն են՝

• հղիության ընթացքը,
• երիտասարդ մայրիկի ապրելակերպը,
• օրգանիզմի առանձնահատկությունները,
• տարիքը,
• որոշակի հիվանդությունների առկայությունը,
• մայրիկի հոգեբանական վիճակը, հուզական տրամադրվածությունը,
• սննդի և հանգստի որակը,
• լակտացիան։

Վերջինս ամենամեծ ազդեցությունն ունի դաշտանի վերսկսման վրա: Բանն այն է, որ կրծքով կերակրման ընթացքում կնոջ օրգանիզմում արտադրվող պրոլակտին հորմոնի բարձր մակարդակը ճնշում է ձվարանների ակտիվությունը և հետևաբար արհեստական կերակրման դեպքում կանանց մոտ ավելի շուտ է վերականգնվում դաշտանը:

Եթե կինը կրծքով է կերակրում փոքրիկին, նրա դաշտանը կարող է բացակայել նույնիսկ ծննդաբերությունից հետո առաջին տարվա ընթացքում: Այնպես որ, եթե կեսարյան հատումից հետո երկար ժամանակ դաշտանը չի վերսկսվում, իսկ դուք կրծքով եք կերակրում, ապա անհանգստանալու կարիք չկա: Եթե կինը կրծքով չի կերակրում, ապա դաշտանը պետք է վերսկսվի ոչ ուշ, քան ծննդաբերությունից հետո 3 ամսվա ընթացքում: Ե՛վ կրծքով, և՛ արհեստական սննդով կերակրող կանանց դաշտանի բացակայության թույլատրելի նորման կարող է լինել մինչև մեկ տարի:

Ո՞ր դեպքերում է զգոնություն պահանջվում 

Կեսարյան հատումից հետո 1.5-2 ամսվա ընթացքում կինը պետք է գինեկոլոգիական զննում անցնի: Սովորաբար շանակվում է ՈՒՁՀ՝ արգանդի կարը զննելու համար, և կատարվում է հետազոտություն գինեկոլոգիական աթոռի վրա, վերցվում է քսուք:

Գինեկոլոգին պետք է դիմել այն դեպքում, երբ դաշտանն սկսվելուց 6 ամիս անց ցիկլը դեռ չի կարգավորվել, չնայած որ շատ կանայք նշում են, որ ծննդաբերությունից հետո ցիկլն ավելի կանոնավոր է դառնում, իսկ նախադաշտանային երևույթները՝ քիչ արտահայտված:

Օրգանիզմի ավելի երկարատև վերականգնում և հետևաբար դաշտանի երկարատև բացակայություն կարող է դիտվել այն կանանց դեպքում, ում օրգանիզմը հյուծված է, ինչպես նաև 30-ն անց մայրիկների դեպքում, հատկապես, եթե հղիությունն ընթացել է բարդացումներով:

Անհրաժեշտ է անհապաղ դիմել բժշկի, եթե կեսարյան հատումից հետո դաշտանն առատ է կամ հակառակը՝ շատ սակավ, երկարատև (7 օրից ավել) կամ կարճատև: Անհանգստանալու առիթ է նաև դաշտանը, որ տհաճ հոտ ունի, որը կարող է վկայել սեռական օրգանների վարակների մասին:

Դաշտանից առաջ կամ դրա ավարտից հետո շարունակվող քսվող արտադրությունը չի համարվում բնականոն:

Հղիությունը և ծննդաբերությունը բավականին մեծ սթրեսներ են կնոջ օրգանիզմի համար, այդ պատճառով որոշ դեպքերում վերականգնման գործընթացը կարող է ձգձգվել: Օրգանիզմի բոլոր ֆունկցիաների արագ վերականգնման համար պետք չէ մոռանալ բազմազան և կանոնավոր սնվելու մասին, հաճախ դուրս եկեք մաքուր օդում զբոսնելու, լավ քնեք, փորձեք խուսափել լարվածությունից և սթրեսից: Այդ ամենը կօգնի ոչ միայն վերականգնվել հետծննդյան շրջանում, այլև կխթանի լակտացիան, որը պակաս կարևոր չէ երիտասարդ մայրիկի և փոքրիկի համար:

Հիշե՛ք, որ ցանկացած ախտանշան՝ դաշտանի բացակայությունը, ցավերը, որովայնի ստորին հատվածի վատ զգացողությունները, առիթ են բժշկի դիմելու համար: Մի մոռացեք, որ կեսարյան հատումը վիրահատական միջամտություն է, այդ պատճառով եղե՛ք ուշադիր ձեր օրգանիզմի հանդեպ: