Ջերմաստիճանային եղանակը որպես բեղմնականխիչ միջոց

Ձվազատման օրը հնարավորինս ստույգ որոշելու համար անհրաժեշտ է ջերմության գրաֆիկներ կազմել: Ամեն առավոտ՝ նախքան անկողնուց վեր կենալը, միևնույն ջերմաչափով պետք է չափել ուղիղ աղիքի ջերմաստիճանը:

Ջերմաստիճանի այդ տատանումները կարտացոլեն դաշտանային ցիկլի փուլերի հերթագայումը: Դաշտանային ցիկլի առաջին փուլում ջերմությունը պետք է լինի 0,2- 0,5°C-ով ցածր, քան երկրորդում: Շատ հաճախ նախքան ջերմաստիճանի բարձրանալն այն հանկարծ ընկնում է․ տեղի է ունենում ձվազատում: Այդ պահից օրգանիզմում ի հայտ է գալիս հասուն և բեղմնավորման պատրաստ ձվաբջիջ, որն իր կենսունակությունը պահպանում է 3 օր:

Դրան հաջորդում է ջերմաստիճանի կտրուկ բարձրացումը 0,4-0,6° C բարձր 37° C -ի: Անկախ դաշտանային ցիկլի տևողությունից՝ բոլոր կանանց ձվազատումը միևնույն օրն է տեղի ունենում`ջեմաստիճանի առաջին բարձրացման նախօրյակին: Այսպիսով, ձվազատումը ցիկլը բաժանում է երկու փուլի, որոնց համապատասխանում են հիմքային ջերմաստիճանի տարբեր մակարդակներ: Ջերմաստիճանը պետք է չափել առնվազն 3-4 դաշտանային ցիկլի ընթացքում: Ձվազատման 3-4 ամսաթվերից դուրս է բերվում միջինը: Ընդ որում՝ որքան երկար եք չափել ջերմաստիճանը, այնքան ստույգ են արդյունքները: Ձվազատումից երեք օր հետո ձվաբջիջը կորցնում է բեղմնավորվելու ունակությունը, վերանում է նաև հղիանալու հնարավորությունը, վրա է հասնում ինտերֆերենտ փուլը: Այդ փուլում կարելի է ապրել առանց պաշտպանվելու: Կանոնավոր դաշտանային ցիկլերով և բավականաչափ համբերատար կանանց համար, ովքեր պատրաստ են ամեն օր ջերմությունը չափել, այս եղանակը կարող է օգտակար լինել:

Չհղիանալու համար անհրաժեշտ է հաշվի առնել ոչ միայն ձվազատման օրը, այլև սեռական զուգընկերոջ սերմնբջիջների (սպերմատոզոիդների) հասունացման ռիթմը: Չափահաս առողջ տղամարդու սերմնահեղուկի մեկ միլիլիտրը պարունակում է մինչև 100 մլն սերմնաբջիջ, իսկ մեկ սերմնաժայթքման ընթացքում արտազատվում է մոտ 300-400 մլն: Հասուն սերմնաբջիջները կուտակվում են սերմնահեղուկում ամեն 48 ժամը մեկ: Սեռական հարաբերությունը 6-12 ժամվա ընթացքում կրկնվելիս սեռական հարաբերության պահին արտաժայթքված սերմնահեղուկի տվյալ չափաբաժնում առկա հասուն սերմնաբջիջների քանակը նվազում է, սերմնահեղուկի երրորդ բաժնում դրանք քիչ են, իսկ չորրորդում`իսպառ բացակայում են: Միայն 48 ժամ հետո սերմնահեղուկում կրկին սեռական բջիջներ են հայտնվում: Տղամարդկանց արյան մեջ օրվա տարբեր ժամերին փոփոխվում է նաև տեստաստերոնի (արական սեռական հորմոն) մակարդակը` առավելագույնի հասնելով առավոտյան (40%-ով ավելի, քան երեկոյան), ուստի առավոտյան սեռական հարաբերությունից հղիանալն ավելի հեշտ է:

Հղիության հավանականությունը հնարավորինս նվազեցնելու նպատակով մասնագետները խորհուրդ են տալիս նախքան ձվազատման սկիզբն օգտվել հակաբեղմնավորիչ այլ միջոցից (օրինակ` պահպանակ, հեշտոցային թասակներ կամ այլ), քանզի արական սեռական բջիջներն ընդունակ են իրենց կենսունակությունը պահպանել կնոջ սեռական ուղիներում 3-4 օր, իսկ երբեմն էլ՝ ավելի:

Առավելությունը

Ֆիզիոլոգիական եղանակի ակնհայտ առավելությունն այն է, որ դրանից մշտապես օգտվելիս սեռական հարաբերությունների բնականոն ռիթմը չի խանգարվում («անվտանգ» փուլի ընթացքում կարելի է և չմտածել պաշտպանվելու մասին), կողմնակի երևույթները բացակայում են, ինչպես նաև այն, որ զուգընկերների առոջության համար միանգամայն անվտանգ է:

Թերությունները

Կարճ (20 օրից քիչ) և անկանոն դաշտանային ցիկլ ունեցող կանանց համար այս եղանակը գործնականում կիրառելի չէ, քանզի ձվազատման ամսաթիվը շատ մեծ միջակայքում է տատանվում: Հաստատված է, որ այս եղանակից կարող է օգտվել կանոնավոր դաշտանային ցիկլ ունեցող կանանց 50%-ը: Եղանակի թերություններից է նաև այն, որ հարկադրաբար և անխուսափելիորեն որոշ ժամանակ պետք է ձեռնպահ մնալ սեռական հարաբերությունից, բացի այդ աշխատատար է, անկանոն դաշտանային ցիկլ ունեցող կանանց համար՝ անհուսալի: Պետք է նկատի ունենալ, որ հուզվելու, հոգեկան ապրումների, հիվանդությունների դեպքում ձվազատումը կարող է սովորականից մի քանի օր առաջ կամ հետ ընկնել, ուստի պարբերաբար, մանավանդ կենսապայմանների, կլիմայական պայմանների փոփոխության, հիվանդանալու, հղիության և որոշ այլ հանգամանքների դեպքում այս եղանակը պետք է վերստին փորձարկել, անվտանգ օրերի հաշվարկը վերանայել, իսկ այդ ժամանակահատվածում օգտվել հակաբեղմնավորման այլ միջոցներից: Մասնագետների մեծ մասը խորհուրդ է տալիս այս եղանակը զուգակցել հակաբեղմնավորման այլ միջոցների հետ: