Գոնորեա. սեռական ճանապարհով փոխանցվող հիվանդություն

Գոնորեա. սեռական ճանապարհով փոխանցվող հիվանդություն

Գոնորեան բավականին տարածված վարակիչ հիվանդություն է, որի հարուցիչը գոնոկոկներն են (Neisseria gonorrhoeae): Առավել հաճախ հարուցիչը փոխանցվում է սեռական ճանապարհով և ախտահարում է միզասեռական համակարգի, երբեմն էլ բերանի, ըմպանի, ուղիղ աղիքի և այլ օրգանների լորձաթաղանթը

Հիմանակն նախանշանները և հնարավոր բարդությունները

Գոնոկոկները, հայտնվելով լորձաթաղանթում, խորը ներթափանցում են էպիթելային բջիջների և միջբջջային տարածության մեջ՝ նպաստելով բորբոքային պրոցեսների առաջացմանը: Գոնորեան ընթանում է ինչպես նոր ձեռքբերված հիվանդություն՝ մինչև 2 ամիս սուր, ենթասուր կամ քիչ ախտանշանային ձևերով, այնպես էլ քրոնիկ ձևով՝ պարբերական սրացումներով: Հնարավոր է նաև, որ հիվանդը հարուցիչի կրող լինի, որի դեպքում խանգարումներն ու գոնորեայի ախտանշանները բացակայում են:

Վարակի թաքնված շրջանը 3-ից 15 օր է, որից հետո ի հայտ են գալիս առաջին ախտանշանները՝

  • ջերմության բարձրացում,
  • արյան ցուցանիշների փոփոխություններ,
  • թարախային արտադրություն սեռական ուղիներից,
  • ցավ և այրոցի զգացում միզարձակման ընթացքում,
  • քոր և այրոց հեշտոցում,
  • ցավ ներքին սեռական օրգանների շրջանում։

Ուշ հայտնաբերման և բուժման բացակայության պարագայում գոնորեայի հետևանքները բազմազան են: Կանանց շրջանում կարող են առաջացնել սեռական օրգանների և միզուղիների հիվանդություններ (վուլվիտ, ցերվիցիտ, ադնեկսիտ, միզուկաբորբ, բարթոլինիտ, էնոմետրիտ, սալպինգոօֆորիտ), հանգեցնում են դաշտանային ցիկլի խանգարման, կպումների առաջացման, չզարգացող հղիության և անպտղության: Որոշ դեպքերում էլ գոնոկոկները հայտնվում են արյան հոսքում՝ հանգեցնելով առավել լուրջ հետևանքների՝ անոթների ախտահարման, սրտի ներքին թաղանթի բորբոքման (էնդոկարդիտ) և մենինգիտի:

Բացի այդ, գոնորեան կարող է համատեղվել վարակի այլ տեսակների հետ ևս, ինչը դժվարացնում է վարակի հայտնաբերումը և նվազեցնում է բուժման արդյունավետությունը:

Ախտորոշումը

Գոնոկոկային վարակի ախտորոշումն իրականացվում է ինչպես հիվանդի, այնպես էլ նրա սեռական զուգընկերների, ինչպես նաև հիվանդի հետ սերտ հարաբերություններ ունեցած մարդկանց համար: Հիվանդության հարուցչին հավաստիորեն հնարավոր է հայտնաբերել լորձաթաղանթների վրա՝ բակտերիասկոպիական, մանրէաբանական և հեշտոցից, վզիկից, միզուկից, շագանակագեղձից, ուղիղ աղիքից կամ ախտահարման կասկած հարուցող այլ հատվածներից վերցված քսուքի լաբորատոր հետազոտման մեթոդների միջոցով:

Այդուհանդերձ բակտերիասկոպիան ոչ միշտ է թույլ տալիս հայտնաբերել գոնոկոկները, քանի որ այդ տեսակի մանրէները արագ են փոփոխվում (զգայունությունը՝ 80%): Այդ պատճառով էլ առավել հարմար հետազոտությունը մանրէաբանական ցանքսն է հատուկ սննդային միջավայրում (զգայունությունը՝ 90-100%):

Լաբորատոր ախտորոշման մյուս մեթոդները՝ իմունաֆլյուորիսցենցիա, իմանաֆերմենտային հետազոտություն, ՊՇՌ և այլն, հազվադեպ են կիրառվում: Բացի վերոնշյալից, գոնոկոկների հայտնաբերման նպատակով կատարվում է բորբոքային պրոցեսի արհեստական ստեղծում: Այն անցկացվում է հատուկ քիմիական պատրաստուկների, գոնոպատվաստանյութերի, տաքացման կամ այս բոլոր մեթոդների համակցման, ինչպես նաև ֆիզիոլոգիական մեթոդով՝ կնոջից դաշտանի առաջին օրերին հետազատման նյութ վերցնելով:

Գոնորեան և հղիությունը

Գոնոկոկային վարակը հղիության ընթացքում լրջագույն հետևանքներ է ունենում ինչպես մոր, այնպես էլ պտղի համար, ինչը շատ հաճախ պայմանավորված է հարուցչի ուշ հայտնաբերման և բուժման բացակայության պարագայում:

Գոնորեան կարող է առաջացնել՝

  • էնդոմետրիտ, որը հանգեցնում է վաղ շրջանում ինքնաբեր վիժման,
  • պտղաջրերի վաղաժամ արտահոսք,
  • խորիաամնիոնիտ,
  • պտղի կամ նորածնի մահ,
  • վաղաժամ ծննդաբերություն,
  • ջերմության բարձրացում և հետծննդաբերական շրջանում էնդոմետրիտի զարգացում,
  • գոնոկոկային կոնյուկտիվիտ։

Հղի կանանց՝ գոնոկոկների հայտնաբերմանն ուղղված պլանային հետազոտություններն իրականացվում են հղիության առաջին և երրորդ եռամսյակներին, իսկ սեռական օրգանների բորբոքային երևույթների առկայության կամ ամուսնու ուրոլոգիական հիվանդության դեպքում՝ մի քանի անգամ:

Բուժումը

Կանանց և տղամարդկանց բուժումն իրականացվում է հակաբիոտիկների միջոցով: Ծանր կամ մի քանի վարակների համատեղման դեպքերում նշանակվում է համակողմանի բուժում մի քանի տեսակի հակամանրէային միջոցների կիրառմամբ: Բուժման ենթակա են նաև հիվանդի սեռական զուգընկերները:

Գոնորեան բուժված է համարվում, եթե.

  • անալիզի արդյունքում այլևս չկան գոնոկոկներ, 
  • հետազոտման ընթացքում չկան ցավային զգացումներ,
  • կարգավորվել է դաշտանային ցիկլը:

Հակաբիոտիկային թերապիայից և սուր բորբոքային պրոցեսի հեռացումից հետո նշանակվում է միկրոֆլորայի վերականգնում էուբիոտիկների միջոցով, կիրառվում է նաև ֆիզիոթերապիա, իմունաթերապիա և հակաբորբոքային վերականգնողական բուժում:

Կանխարգելումը

Գոնորեայի կանխարգելումը կատարվում է նույն կերպ, ինչ սեռական ճանապարհով փոխանցվող այլ վարակները:

  • Պետք է բացառել պատահական սեռական կապերը, հատկապես հղիության ընթացքում:
  • Անհրաժեշտ է օգտվել պահպանակից:
  • Հարկավոր է պահպանել անձնական հիգիենայի կանոները:
  • Հղիության դեպքում պետք է ժամանակին հաշվառվել բուժզննման և անցնել անհրաժեշտ բոլոր հետազոտությունները:

Միշտ հիշեք, որ հիվանդությունը ժամանակին հայտնաբերելն ու բուժելը լավագույն միջոցն է, որպեսզի կանխարգելեք բարդությունների առաջացումն ու ձեր, ինչպես նաև ձեր երեխայի առողջական լուրջ խնդիրները:

Ձվարանների վաղաժամ անբավարարություն (ՁՎԱ)

Ձվարանների վաղաժամ անբավարարություն (ՁՎԱ)

Ձվարանների վաղաժամ անբավարարությունը…

Ցիստիտ

Ցիստիտ

Ցիստիտը միզապարկի բորբոքումն է…

Արգանդի իջեցում (արգանդի պրոլապս)

Արգանդի իջեցում (արգանդի պրոլապս)

Արգանդի իջեցումը (արգանդի պրոլապս) առաջանում է…

Ձվաբջիջների սառեցում

Ձվաբջիջների սառեցում

Ձվաբջիջների սառեցումը (oocyte cryopreservation) ժամանակակից …