Հարպտղային հեղուկով էմբոլիա

Պտղաջրով էմբոլիան բարդություն է, որն առաջանում է, երբ ամնիոտիկ հեղուկը ներթափանցում է մոր արյան հոսքի մեջ՝ հանգեցնելով շոկի և թրոմբոհեմոռագիկ համախտանիշի։

Առաջացումը

Այդպիսի իրավիճակ կարող է ստեղծվել ուժգին ծննդաբերության, ուտերատոնիկ միջոցներով արգանդի կրճատումը ոչ ռացիոնալ կերպով խթանելու, գերջրության, բազմապտուղ հղիության, խոշոր պտղի, պտղի հետույքային առաջադրության, պտղապարկի վաղաժամ պատռվելու և այլ դեպքերում։ Պտղաջուրը կարող է հայտնվել մոր արյան հոսքում նաև արգանդի ու արգանդի պարանոցի վնասված անոթների միջոցով, ինչպես նաև կեսարյան հատման ընթացքում։

Կլինիկական պատկերը

Հաճախ պտղաջրով էմբոլիան առաջանում է ծննդաբերության առաջին կամ երկրորդ փուլում, հազվադեպ՝ վերջին կամ վաղ հետծննդաբերական փուլում։ Պտղաջրով էմբոլիան, սակայն, կարող է զարգանալ ոչ միայն ծնդաբերության ընթացքում, այլև հղիության ընթացքում, ինչպես նաև հետծննդաբերական շրջանում։

Պտղաջրի՝ մոր արյան հոսք ներթափանցելու պատճառով դիտվում է հիպերհիդրոզ, գրգռվածություն, հազ, փսխում և այլն։ Զարգացող սրտանոթային սուր անբավարարությունն արտահայտվում է դեմքի և ծայրանդամների ցիանոզով, տախիկարդիայով։ Հաճախ կոլափս է զարգանում, շնչառությունն արագանում է կամ դանդաղում, մակերեսային դառնում։ Հիվանդը գանգատվում է գլխացավից, ոտքերի կամ կրծքավանդակի ստորին մասի ցավից։ Ուղեղի հիպոքսիայի հետևանքով առաջանում են կլոնիկ, ավելի ուշ՝ տոնիկ ջղաձգումներ և գիտակցության կորուստ։

Միաժամանակ աճում են թոքերի այտուցվածության նշանները։ Շնչառությունն աղմկոտ է դառնում, փրփրային նյութի արտահոսք է դիտվում։ Թոքասրտային անբավարարության ֆոնին շոկի զարգացումը կարող է հանգեցնել մահվան։

Եթե հաջողվում է վերացնել շոկը և հեմոստազի խանգարումները, ապա հնարավոր է, որ հիվանդի մոտ հետծննդաբերական թարախաբորբոքային բարդություններ, ուղեղի արյունաշրջանառության խանգարումներ ի հայտ գան։

Ախտորոշումը

Ախտորոշումը հիմնված է՝

• հնարավոր էթիոլոգիական պատճառների հետազոտման վրա, 
• կլինիկական համապատասխան ախտանշանների վրա, 
• կատարվող պաթոֆիզիոլոգիական փոփոխությունների գնահատման վրա։ 

Կարևոր դեր է խաղում հեմոստազի համակարգի հետազոտումը։ Գործիքային մեթոդներից կիրառում էն էլեկտրասրտագրությունը և կրծքավանդակի ռենտգենոլոգիական հետազոտությունը։

Բուժումը

Բուժման նպատակն է՝

• սրտանոթային և շնչառական համակարգերի աշխատանքի վերականգնում, 
• արնահոսության դադարեցում, 
• հեմոստազի շտկում, 
• կենսականորեն կարևոր օրգան-համակարգերի աշխատանքի կարգավորում։ 

Անհետաձգելի բուժական միջոցառումների անցակցումից հետո հարկավոր է ծննդալուծումն իրականացնել կեսարյան հատման միջոցով կամ բնական ճանապարհով՝ կախված մանակաբարձական իրավիճակից։

Հետծննդաբերական հնարավոր բորբոքումներից խուսափելու նպատակով նշանակվում է հակաբորբոքային թերապիա։