Հեշտոցի կանդիդոզը շեքի և հեշտոցի բորբոքումն է, որն առաջանում է լորձաթաղանթի՝ Candida սնկերի ախտահարումից: Այդ միկրոօրգանիզմներն առկա են առողջ մարդու օրգանիզմում՝ հեշտոցի, հաստաղիքի և բերանի խոռոչի նորմալ միկրոֆլորայի կազմության մեջ: Սնկային հիվանդությունը առաջանում է հենց այդ սնկերի բազմացման հետևանքով: Հիվանդության ժամանակ արտադրությունները կաթնաշոռանման են, և հենց այստեղից էլ առաջացել է կանդիդոզի ժողովրդական անվանումը` կաթնախտ (молочница):

Կանանց 80% -ն իր կյանքում գոնե մեկ անգամ հիվանդանում է կանդիդոզով, իսկ որոշների օրգանիզմի հակվածության պատճառով կանդիդոզն ավելի հաճախակի է առաջանում՝ սրվելով դիմադրողականության թուլացման շրջանում: կանդիդոզն առավելապես կանանց հատուկ հիվանդություն է, քանի որ սուր կերպով հենց կանանց օրգանիզմում է դրսևորվում: Տղամարդիկ նույնպես հիվանդանում են կանդիդոզ, բայց ավելի քիչ: Կանդիդոզը վեներական հիվանդությունների շարքին չի դասվում:

Հիվանդության տեսակները

• Տանելի կանդիդ, երբ հիվանդության ախտանշաններ չկան, սակայն հեշտոցային քսուքի մեջ հայտնաբերվում են սնկեր:
• Կանդիդոզի սուր ձև` հիվանդությունն ընթանում է ոչ ավել, քան երկու ամիս, արտահայտվում է սուր կերպով, նկատելի են կանդիդոզին հատուկ բոլոր նշանները:
• Քրոնիկ կանդիդոզ` հիվանդությունը տևում է երկու ամսից երկար, նշանները սուր չեն:

Եթե այցելուի մոտ մեկ տարվա ընթացքում չորս անգամ հայտնաբերվում է կանդիդոզ, ապա ախտորոշվում է կրկնվող քրոնիկ կանդիդոզ: Երբեմն հիվանդությունը կարող է կրկնվել բուժումից ընդամենը մի քանի օր հետո:

Կանդիդոզի զարգացման գործոններն ու պատճառները

• Սթրեսի հետևանքով ընդհանուր դիմադրողականության անկում, եղանակային փոփոխություններ, երկարատև հիվանդություններ, նախադաշտանային համախտանիշ: 
• Հակամանրէային միջոցների ընդունում (դրանք ավերիչ են ոչ միայն ախտածին, այլև օրգանիզմի համար օգտակար մանրէների համար, ստեղծում են բարենպաստ պայմաններ կանդիդոզի զարգացման համար):  
• Հղիությունը
• Շաքարային դիաբետ 
• ՄԻԱՎ վարակ 
• Սեռական ճանապարհով փոխանցվող հիվանդություններ 
• Տեղային հակաբեղմնավորիչների օգտագործում (քսուքներ, մոմիկներ, հաբեր) 
• Աղիքի դիսբիոզ (դիսբակտերիոզ)
• Փոքրկոնքի օրգանների բորբոքում 
• Հեշտոցային ցնցուղումներ 
• Հիգիենայի խախտում
• Որդային ինվազիաներ 
• Քաղցր, ածխաջրային ուտելիքի չարաշահում 
• Տարբեր սեռական զուգընկերի առկայություն (սեռական հարաբերությունն առանց պաշտպանվելու և հաճախակի սեռական զուգընկերոջը փոխելը կնոջ սեռական ոլորտ բերում է նոր մանրէներ, նրա դիմադրողականությունն սկսում է պայքարել դրանց դեմ, դիմադրողականության համակարգի ռեսուրսները պակասում են, ապա առաջանում է կանդիդոզ):

Ախտանշաններ

Կանդիդոզը կանանց օրգանիզմում 

• Հեշտոցից ցավոտ, կաթնաշոռանման և փշուրանման կապուկներով արտադրություն, որն ունենում է թթվային, տհաճ հոտ: 
• Սեռական օրգաններում քոր և այրոց: 
• Կանդիդոզի քրոնիկ դրսևորման դեպքում քորը կարող է լինել միակ նշանը և կարող է ավելի ուժեղանալ սեռական հարաբերությունից հետո: Սեռական հարաբերության, միզելու ժամանակ ցավեր:

Ախտորոշումը

Քսուքի՝ արտադրության մանրէաբանական հետազոտում, հակասնկային միջոցների հանդեպ զգայունության ստուգում և այլն:

Բուժումը

Կանդիդոզ վուլվովագինիտի (արտաքին սեռական օրգանների և հեշտոցի ախտահարում ) թեթև արտահայտվածության դեպքում առավել հաճախ բուժում են տեղային կերպով` հեշտոցային հաբերի, մոմիկների, կլոտրիմազոլի հիմքով քսուքների միջոցով (Կանդիբենե, Կլոտրիմազոլ-Դ 100 և այլն): Այդ դեղերը խորը մտցվում են հեշտոցի մեջ. առավել հաճախ դա արվում է գիշերը և լվացումից հետո: Կարող են նշանակվել դեղեր խմելու համար: Կախված հիվանդության խորության աստիճանից՝ պետք է նշանակվի անհատական բուժում, ինչպես նաև, անհրաժեշտության դեպքում, հաճախ նշանակվում է նաև ընդհանուր վերականգնողական, դիմադրողականությունը բարձրացնող բուժում:

Հաճախ անմիջապես բուժման սկզբից կանդիդոզի նշանները սկսում են թուլանալ և մինչև բուժման ավարտը լրիվ վերանում են: Բայց թերապիայի կուրսը պետք է անպայման հասցնել ավարտին, որպեսզի հիվանդությունը չկրկնվի: Պետք չէ զբաղվել ինքնաբուժությամբ: Բոլոր միջոցները՝ թե ներքին և թե արտաքին ընդունման, պետք է նշանակվեն բժշկի կողմից միայն հետազոտումից հետո, քանի որ կանդիդոզի քողի տակ կամ դրա հետ միասին կարող են լինել նաև բոլորովին այլ վարակներ:

Տղամարդկանց կանդիդոզը կարող է ընդհանրապես չարտահայտվել կամ արտահայտվել հետևյալ ախտանշաններով՝

• այտուցներ և քոր առնանդամի շրջանում և գլխիկի վրա, սպիտակ փառ,
• սեռական հարաբերության և միզելու ժամանակ ցավ: 

Կարդացեք՝ Կանդիդոզը տղամարդկանց դեպքում

Տղամարդկանց նույնպես նշանակվում են հակասնկային դեղամիջոցներ և այլն: Այցելությունը բժշկին պարտադիր է: Անհրաժեշտ է բացառել հիվանդության և սեռավարակների համակցումը:

Կանխարգելումը

• Արտաքին լվացման ժամանակ ջուրն ուղղել և ձեռքի շարժումներով տանել առջևից դեպի հետ և ոչ հակառակը, որպեսզի վարակը ուղիղ աղիքից չտարածվի: 
• Չանել ներլվացումներ և չլվանալ հեշտոցը լողանալու ժամանակ: 
• Հակամանրէային բուժման ընթացքում անպայմանորեն պետք է նշանակվեն հակասնկային միջոցներ կանդիդոզի առաջացումը կանխելու համար: 
• Կրել բամբակյա ներքնազգեստ: 
• Լվացման ժամանակ չօգտագործել հոտավետ օճառ կամ լոգանքի գել, այլ միայն հատուկ չեզոք ինտիմ գելեր:
• Չօգտագործել հոտավետ միջադիրներ, ինտիմ դեզոդորանտներ: