Մենոպաուզա

Մենոպաուզան (կլիմաքս, կլիմակտերիկ շրջան) կնոջ կյանքի բնական փուլերից մեկն է, որը բնորոշվում է սեռական հորմոնների արտադրման նվազմամբ և մենստրուացիայի դադարեցմամբ։ Կլիմաքսը սովորաբար սկսվում է 45-50 տարեկանում, երբ ձվարաններում ֆոլիկուլների պաշարն ամբողջովին սպառվում է, և տևում է 8-10 տարի։

Մենստրուացիայի դադարի սկիզբը տարբեր է կանանց դեպքում, անհատական է և կարող է կախված լինել մի շարք գործոններից՝

• ժառանգականություն, 
• ապրելակերպ (սովորաբար դաշտանադադարը շուտ է սկսվում այն կանանց դեպքում, որոնք հակված են սթրեսների, շարունակական գերհոգնածություն և քնի պակաս ունեն), 
• քրոնիկ հիվանդություններ, 
• աշխարհագրական տարածք (հարավային երկրներում ապրող կանանց դեպքում մենոպաուզան ավելի շուտ է սկսվում և ավելի շուտ ավարտվում), 
• սեռական կյանք (ակտիվ սեռական կյանք վարող կանայք սովորաբար ավելի ուշ են մենոպաուզա ունենում)։  

Առանձնացվում է մի քանի փուլ՝

• պրեմենոպաուզա՝ դաշտանն անկանոն ու սակավարյուն է դառնում, 
• պերիմենոպաուզա՝ հորմոնային ֆոնի վերակառուցման արդյունքում ինքնազգացողության փոփոխություններ են դիտվում, դադարում է իգական սեռական հորմոնների արտադրությունը, 
• պոստմենոպաուզա՝ երկարատև ժամանակաշրջան, որի ընթացքում ձվարանների աշխատանքը դադարում է։ 

Չնայած որ մենոպաուզան բնական երևույթ է, բազմաթիվ կանայք բախվում են տհաճ ախտանշանների՝

• ջերմային առհոսք, մաշկի կարմրություն, 
• ուժեղ քրտնարտադրություն, 
• հեշտոցի չորություն, 
• ցավ ու անհարմարավետություն սեռական ակտի ընթացքում, 
• բարձր հոգնելիություն, տրամադրության փոփոխություններ, դյուրագրգռություն, 
• անքնություն, 
• հաճախակի միզարձակում, 
• մաշկի և մազերի որակի վատացում, 
• սեռական հակման նվազում և այլն։ 

Մենոպաուզան բնական երևույթ է և եթե ցանկանում եք հետաձգել այն, պետք է առողջ ապրելակերպ վարեք, կանոնավորեք սեռական կյանքը, հրաժարվեք վնասակար սովորություններից, կարգավորեք քնի և հանգստի ռեժիմը և առողջ սնվեք։