Սուր որովայն. արտակարգ իրավիճակներ գինեկոլոգիայում

Սուր որովայնը կլինիկական ախտանշանների համալիր է, որ զարգանում է որովայնի խոռոչի օրգանների կամ հետորովայնային տարածության վնասվածքների և սուր հիվանդությունների արդյունքում, որոնք կյանքին վտանգ են սպառնում և պահանջում են անհապաղ միջամտություն:

«Սուր որովայն» տերմինը հավաքական հասկացություն է, ներառում է մի խումբ հիվանդություններ, որոնք տարբերվում են ախտածագմամբ (պաթոգենեզով): Չնայած պատճառների տարբերությանը, սուր որովայնի ախտանշանները գինեկոլոգիայում ունեն ընդհանուր գծեր՝ հանկարծակի առաջացող ցավ (ցավը հաճախ արտահայտվում է որովայնի ստորին հատվածում, աստիճանաբար ուժգնանալով տարածվում է ամբողջ որովայնով, կարող է այնքան ուժգին լինել, որ նույնիսկ առաջացնի ուշաթափություն), սրտխառնոց, փսխում, աղիների աշխատանքի խանգարումներ, որովայնամզի գրգռման ախտանշաններ:

Սուր որովայնը կարող է լինել մի խումբ ներորովայնային սեռական օրգանների հիվանդությունների հետևանք: Դրանք են՝

1. ներքին սեռական օրգանների արյունահոսություն

• արտարգանդային հղիություն, 
• ձվարանի պատռվածք (ապոպլեքսիա),
• արգանդի վնասվածքներ (որպես միջամտության կամ բռնության հետևանք),

2. ներքին սեռական օրգանների ուռուցքներում կամ ուռուցքանման գոյացություններում արյան հոսքի խանգարումներ՝

• ձվարանի ուռուցքի ոտիկի ոլորում,
• ֆիբրոմատոզ հանգույցի սնուցման խանգարում,

3. ներքին սեռական օրգանների սուր թարախային հիվանդություններ՝ պերիտոնիտի զարգացմամբ՝

• պիոսալպինքս և պիովար, թարախային փողձվարանային ուռուցք,
• պելվիոպերիտոնիտ,
• պերիտոնիտի տարածում և այլն:

«Սուր որովայնի» պատկերով բոլոր հիվանդությունների դեպքում պետք է անհապաղ դիմել բժշկի, ախտորոշել և անհետաձգելի բուժօգնություն ստանալ։