Ինչպես իջեցնել կորտիզոլի մակարդակը՝ ավելի երկար և լավ ապրելու համար

Ինչպես իջեցնել կորտիզոլի մակարդակը՝ ավելի երկար և լավ ապրելու համար

Կորտիզոլը մարդու առաջնային գլյուկոկորտիկոիդ հորմոնն է, որն արտադրվում է մակերիկամի կեղևում և կարգավորում է մարմնի արձագանքը սթրեսին։ Հանգստի ժամանակ տղամարդիկ օրական արտադրում են 15–20 մգ կորտիզոլ, իսկ կանայք՝ 10 %-ով պակաս։ Կորտիզոլի մակարդակը բարձրանում է առավոտյան ժամը 6-8-ը, առավելագույնը հասնում է արթնանալուց 30-60 րոպե անց, այնուհետև աստիճանաբար նվազում է և հասնում ամենացածր մակարդակին մոտ կեսգիշերին: Ինչպես կարող է կորտիզոլի բարձր մակարդակը վնաս հասցնել օրգանիզմին։

Բարձր հուզական սթրեսը աշխատավայրում, մշտական վեճերը ընտանիքում, ցանկացած երկարատև սթրեսը կարող է երկար ժամանակ բարձրացնել կորտիզոլի մակարդակը և առաջացնել.

• Նվազեցված ճանաչողական ունակություններ. կորտիզոլի բարձր մակարդակը խաթարում է անձնական տեղեկատվության, վայրերի և ուղղությունների (տարածական) հիշողությունը, նպատակների, տեղեկատվության մշակման արագության և սոցիալական ճանաչողության վրա հիմնված վարքագիծը, կենտրոնանալու և հարմարեցնելու կարողությունը:

• Ավելորդ քաշ ձեռք բերելը և նյութափոխանակության համախտանիշի զարգացումը. Կորտիզոլը նպաստում է որովայնի ճարպի կուտակմանը (որովայնի գիրություն), ավելացնում է քաղցր և յուղոտ ուտելիքների նկատմամբ տենչը և կարող է հանգեցնել մետաբոլիկ համախտանիշի։

• Կորտիզոլի բարձր մակարդակը նկատվում է դեպրեսիա( ընկճախտ) ունեցող հիվանդների մոտ: Բացի այդ, սթրեսին չափազանց ուժեղ արձագանքելը կարող է հանգեցնել տագնապային խանգարման զարգացման:

• Իմունիտետի նվազում։ Մինչ սուր սթրեսը կարող է նվազեցնել բորբոքումը, երկարատև սթրեսը, ընդհակառակը, ճնշում է իմունային համակարգը և օրգանիզմը դարձնում խոցելի տարբեր հիվանդությունների նկատմամբ:

• Վաղաժամ ծերացում. Հետազոտողները պարզել են, որ երկարատև սթրեսի պատճառով կորտիզոլի բարձր մակարդակը կապված է կարճացած տելոմերների՝ քրոմոսոմների ծայրերի հետ, որոնք պաշտպանում են ԴՆԹ-ն վնասից: Նյարդային լարվածության պատճառով տելոմերի կրճատումը կարող է հանգեցնել բջիջների վաղաժամ ծերացման և տարբեր հիվանդությունների զարգացման: Այսպիսով, կորտիզոլի բարձր մակարդակը կարող է լրջորեն վնասել օրգանիզմը, և, հետևաբար, պետք է պայքարել սթրեսի դեմ: Ինչպես ինքնուրույն նվազեցնել կորտիզոլի մակարդակը։ Կան մի քանի՝ գիտականորեն ապացուցված մեթոդներ՝ նվազեցնելու սթրեսի հորմոնի քանակը։

• Բավականաչափ քնեք։ Քնի պակասը և վատ որակը բարձրացնում են կորտիզոլի կոնցենտրացիան, ուստի շատ կարևոր է գիշերը 7-8 ժամ հանգստանալ։

• Զբաղվեք մեդիտացիայով։ Կատարեք շնչառական վարժություններ։

• Զբաղվեք արվեստով, հոբբիներով։

Բաժանորդագրվեք նաև մեր․ Տելեգրամյան ալիքին , Ֆեսբուքյան էջին, Ինստագրամյան էջին, Յութուբյան ալիքին