Արգանդի արտանկում. պատճառներ, ախտանիշներ և բուժման ուղիներ

Ի՞նչ է արգանդի արտանկումը

Արգանդի արտանկումը (prolapse uteri) վիճակ է, երբ արգանդը տեղաշարժվում է ներքև՝ միզապարկի կամ սրբանու ուղղությամբ, և որոշ դեպքերում նույնիսկ դուրս է գալիս սեռական բացվածքից։ Դա տեղի է ունենում այն ժամանակ, երբ կոնքի հատակի մկաններն ու կապանները թուլանում կամ վնասվում են՝ չեն կարողանում պահել արգանդը իր բնական դիրքում։

Պատճառները

1. Ծննդաբերություն (հատկապես բազմազավակ ծննդաբերություններ)

Բազմակի, հատկապես բնական ճանապարհով ծննդաբերությունները մեծացնում են կոնքի մկանների և հյուսվածքների վնասման ռիսկը։

2. Տարիքը և դաշտանադադարից հետո հորմոնալ փոփոխությունները

Էստրոգենի մակարդակի անկումը դաշտանադադարից հետո կարող է թուլացնել հյուսվածքները։

3. Մշտական ծանրություն բարձրացնելը կամ քրոնիկ փորկապություն

Մշտական ճնշումը որովայնի ներքին օրգանների վրա նպաստում է արգանդի տեղաշարժմանը։

4. Հաճախակի ուժեղ հազ կամ քրոնիկ շնչառական հիվանդություններ

Այն կարող է շարունակաբար ճնշում գործադրել կոնքի հատակի վրա։

Ախտանիշները

• Ծանրության կամ ճնշման զգացում հեշտոցի շրջանում

• Տհաճություն կամ ցավ սեռական հարաբերության ժամանակ

• Մեզի արտահոսք կամ անհնարություն լիարժեք դատարկելու միզապարկը

• Տեսանելի կամ շոշափելի զանգված հեշտոցի մուտքի մոտ

• Նստելու կամ երկար կանգնելու դժվարություն

Արտանկման աստիճանները

1. Թեթև (I աստիճան) – Արգանդը փոքր-ինչ իջնում է, բայց մնում է հեշտոցի ներսում։

2. Միջին (II աստիճան) – Արգանդը իջնում է այնքան, որ հեշտոցի մուտքի մոտ է։

3. Ծանր (III–IV աստիճան) – Արգանդը դուրս է գալիս հեշտոցից ամբողջությամբ։

Բուժման տարբերակներ

1. Կոնսերվատիվ մոտեցումներ

• Կեգելի վարժություններ՝ կոնքի մկանների ամրացման համար

• Պեսարի օգտագործում՝ հատուկ սարք, որը տեղադրվում է հեշտոցում՝ արգանդը իր տեղում պահելու համար

• Հորմոնային բուժում՝ էստրոգենային քսուքներ (դաշտանադադարի դեպքում)

2. Վիրահատական բուժում

• Վագինալ կամ լապարոսկոպիկ հիստերեկտոմիա՝ արգանդի հեռացում (ծանր դեպքերում)

• Կոնքի հատակի վերականգնող վիրահատություններ՝ առանց արգանդը հեռացնելու

Կանխարգելում

• Կարգավորել մարմնի քաշը

• Կանոնավոր կատարել կոնքի մկանների վարժություններ

• Խուսափել ծանրությունների հաճախակի բարձրացումից

• Կանոնավոր բուժել հազը, փորկապությունը և միզուղիների վարակները

Արգանդի արտանկումը լուրջ խնդիր է, որը կարող է ազդել կյանքի որակի վրա, սակայն ժամանակին ախտորոշումը և ճիշտ բուժումը շատ դեպքերում լիարժեք լուծում են առաջարկում։ Կանանց առողջության այս ոլորտում կարևոր է ուշադրություն դարձնել նախանշաններին և չհետաձգել մասնագետին դիմելը։