Ֆուրունկուլ
Ֆուրունկուլ՝ թարախակույտ սեռական շուրթերի վրա, աճուկի շրջանում և
հեշտոցում․ ախտանիշներ, բուժում, ինչպես հեռացնել
Ֆուրունկուլը կարող է առաջանալ մարմնի ցանկացած հատվածում, ներառյալ
սեռական շուրթերը։ Ինտիմ հատվածի աբսցեզը (թարախակույտը) կարող է
առաջացնել ցավ և անհանգստություն։ Հիվանդությունը ենթադրում է մազապարկի
և նրա հարակից հյուսվածքների բորբոքում։ Այս հատվածում ցանկացած
գոյացության ի հայտ գալը ենթադրում է վեներական հիվանդության մասին։
Սակայն ֆուրունկուլը այս հիվանդությունների խմբին չի պատկանում։ Այս
հիվանդության առաջացումը պայմանավորված է ոսկեգույն և սպիտակ ստաֆիլոկոկի
մանրէների առկայությամբ։ Կանանց սեռական օրգանների շրջանում առաջացած
չիբանները հիմնականում տեղակայվում են մեծ սեռական շուրթերի վրա։
Առաջացման պատճառները
Պայմանական ախտածին մանրէներն առկա են մարդու մաշկի վրա, այսպես կոչված`
գաղտնի շրջանում։ Բայց ստաֆիլակոկը որոշակի պայմաններում, ինչպես և այլ
պաթոգենները, ակտիվանում են, արագ բազմանում և օրգաններին վնաս
պատճառում։ Սեռական մեծ շուրթերի վրա հայտնված ֆուրունկուլներն առաջանում
են մազարմատի, ճարպային գեղձերի և հարակից հյուսվածքների թարախային
բորբոքման արդյունքում։ Սեռական փոքր շուրթերի և ծլիկի վրա
ֆուրունկուլներ չեն առաջանում՝ այդ հատվածներում մազերի բացակայության
շնորհիվ։
Այս հիվանդության զարգացման մեջ կան հիմնական հրահրող գործոններ.
· Իմունիտետի թուլացում, երբ մարմնի պաշտպանիչ ուժերն ի վիճակի չեն
դիմակայել ախտածին միկրոֆլորայի գործողությանը
· վարակիչ հիվանդություններ՝ քրոնիկ և վերջերս հաղթահարած
· օրգանիզմում նյութափոխանակության գործընթացների խախտում, հորմոնալ
ֆոնի փոփոխություն
· հիպոթերմիա (մարմնի ջերմաստիճանի նվազում)
· հիպերհիդրոզ ՝ չափից շատ քրտնելու արդյունքում ձևավորվում է խոնավ
միջավայր, որում մանրէները ակտիվորեն բազմապատկվում են
· ինտիմ հատվածի ոչ պատշաճ հիգիենա
· քերծվածքներ, կտրվածքներ, մաշկի վնասում մազահեռացման
ընթացքում,մաշկի մակերևույթի գրգռում՝ անհարմար սեղմող ներքնազգեստի
պատճառով կամ քրտնարտադրություն՝ սինթետիկ գործվածքների պատճառով
· վիտամինային անբավարարություն՝ անհրաժեշտ հանքանյութերի, միկրո
տարրերի և վիտամինների պակասի պատճառով
Ինտիմ շուրթերի վրա կարող է առաջանալ թարախակալում, որը չի համարվում
ֆուրունկուլ։ Նմանատիպ գոյացություններն առաջանում են փոքր սեռական
շուրթերին՝ բարտոլինիտի կամ բարտոլինյան գեղձերի բորբոքման արդյունքում։
Պաթոլոգիան բնութագրվում է լորձաթաղանթի վրա այտուցների առաջացմամբ,
որոնք բորբոքվում և թարախակալում են։ Բուժումն անպայման իրականացվում է
բժշկի հղկողության ներքո։
Թարախակալման ախտանիշները (թարախակույտեր) կանացի սեռական օրգանի վրա
Սեռական շուրթերի վրա ֆուրունկուլի առաջացումը մի շարք տհաճ
զգացողություններ է պատճառում կնոջը։ Այս պաթոլոգիան բնութագրվում է վառ
արտահայտված սիմպտոմատոլոգիայով։ Քիչ հավանական է չնկատել թարախակույտի
զարգացումը, քանի որ գործընթացն ուղեկցվում է ինտիմ հատվածում առկա
ցավով։ Ախտանիշները կախված են հիվանդության զարգացման փուլից.
1. Սկզբում, երբ ֆուրունկուլը դեռ նոր է հասունանում, դրա ձևավորման
տեղում կարող է հայտնաբերվել մի փոքր կարմրություն և այտուց: Այն կարող է
ցավոտ լինել հագուստի հետ շփման կամ սեղմելու արդյունքում։
2. Չիբանի աճի հետ սրվում են տհաճ զգացողությունները․ այդ հատվածում
առաջանում է քոր, պուլսացիա, կինը զգում է ուժգին ցավ։ Նկատվում է
սեռական շուրթերի այտուցվածություն, ֆուրունկուլի հարող հյուսվածքներում
ցավ։
3. Պաթոլոգիայի ընդհանուր ախտանիշները դրսևորվում են թուլությամբ,
ջերմությամբ՝ երբեմն գերազանցելով 38 °C-ը:
4. Ֆուրունկուլը ձեռք է բերում կարմրավուն երանգ, ներսում ձևավորվում է
նեկրոզային միջուկ։
5. Որոշ դեպքերում հնարավոր է աճուկային լիմֆատիկ հանգույցների մեծացում։
6. Երբ ֆուրունկուլը բացվում է, և դուրս է գալիս բորբոքային
պարունակությունը, տհաճ ախտանիշներն աստիճանաբար նվազում են:
Ֆուրունկուլը սեռական շուրթերի վրա ունի հետևյալ տեսքը՝
Ինչպե՞ս է ձևավորվում
Չիբանի առաջացումն ու հետագա զարգացումը անցնում է մի քանի էտապներով կամ փուլերով։
1. Առաջնային փուլը (ներթափանցում)․ այն հատվածում, որտեղ վարակը
թափանցում է օրգանիզմ, նկատվում է թեթև այտուց, այնուհետև առաջանում է
մաշկի ուռածություն և կարմրություն, հյուսվածքների այտուցվածություն։ Այս
փուլը սովորաբար տևում է 3-ից 5 օր, ուղեկցվում է մեղմ քորով, ճնշող
ցավով, վնասված հատվածում իմպուլսով: Փոքր ֆուրունկուլը սովորաբար լինում
է մոտավորապես մեկ սանտիմետր, իսկ մեծը կարող է հասնել մինչև 3 սմ:
2. Երկրորդ փուլ (պրոգրեսիվ նեկրոզ)․տեղի է ունենում չիբանի
թարախակալում , որի մեջ ձևավորվում է նեկրոզային միջուկ։ Կարմրավուն
ֆուրունկուլի ֆոնի վրա նկատվում է թարախային սպիտակ գլխիկը։ 3-4 օր անց
հասունացած չիբանն ինքն իրեն բացվում է, բայց երբեմն անհրաժեշտ է
վիրաբույժի օգնությամբ բացել։ Այս ժամանակահատվածում հաճախ բարձրանում է
պացիենտի ջերմությունը, մեծանում են մոտակա լիմֆատիկ հանգույցները,
ցավում են մկանները։ Թարախի հոսքից հետո վերքի տեղում փոսիկ է մնում
(խառնարան)։
3. Երրորդ փուլ (բուժման փուլ) - խառնարանի սպիացումը տեղի է
ունենում մի քանի օրվա ընթացքում: Ոչ այնքան մեծ սպիի գույնը ժամանակի
ընթացքում բացանում է,այնուհետ անհետանում։ Թե որքան արագ կլինի
վերականգնման ժամանակահատվածը, կախված է հիգիենայի և բժշկական
ընթացակարգերի որակից: Պետք է հետևել բժշկի նշանակած ցուցումներին։
Սեռական շուրթերի և հեշտոցի ֆուրունկուլի բուժումը
Վտանգավոր է ինքնուրույն բուժել ֆուրունկուլը․ այն լի է բարդություններով
և կարող է հանգեցնել ընդհանուր առողջության վատթարացման։ Անհրաժեշտ
դեղերը և ընթացակարգերը պետք է նշանակվեն բժշկի կողմից: Որոշ դեպքերում
տեղային թերապիան բավարար կլինի, բայց երբեմն պահանջվում է վիրաբուժական
միջամտություն:
Տեղային թերապիա
Ֆուրունկուլի բուժման համար օգտագործվում են արտաքին օգտագործման
դեղամիջոցները՝ քսուկների տեսքով, որոնք օգնում են թարախը դուրս բերել
ֆուրունկուլից, թեթևացնել բորբոքումները և նվազեցնել ցավը: Քսուքների
ընտրությունը, որոնք ունեն օգտակար բուժական ազդեցություն, բավականին
լայն է․
· Հեպարին՝ օգնում է ֆուրունկուլից դուրս բերել թարախը, ունի
հակասեպտիկ և հակամանրէային ազդեցություն
· Սինտոմիցին՝ ունի նուրբ ազդեցություն, չի վնասում լորձաթաղանթը,
ուստի խորհուրդ է տրվում օգտագործել սեռական շուրթերի ֆուրունկուլի
բուժման համար
· Ցինկ՝ բուժիչ ազդեցություն ունեցող դեղամիջոց, որն օգտագործվում է
թարախակույտը բացելուց հետո
· Վիշնյովսկու քսուք՝ հուսալի և փորձված միջոց, որն օգնում է
արագացնել չիբանի հասունացումը, հեռացնել թարախային զանգվածը, մաքրել և
բուժել վերքերը։ Բայց շատերին վանում է քսուկի սպեցիֆիկ հոտը
· Լեվոմիկոլ՝ քսուքն ունի հակաբակտերիալ ազդեցություն, հաջողությամբ
պայքարում է միկրոօրգանիզմների դեմ, որոնք առաջացնում են թարախակալում:
Այս միջոցը նպաստում է նաև հյուսվածքների վերականգնմանը և այլն:
Տեղային թերապիան ներառում է մաշկի վնասված տարածքի մանրակրկիտ
վերամշակում։ Ֆուրունկուլի զարգացման ամենավաղ շրջանում ցավոտ հատվածը
մշակում են սալիցիլային սպիրտով՝ ախտահանելու և տհաճ զգացողությունները
վերացնելու համար։ Բուժման բոլոր փուլերում որպես հակասեպտիկ միջոց
կիրառվում է քլորգեկսիդինը․ բամբակը թրջում են լուծույթով և դնում
ֆուրունկուլի վրա։ Կախված հիվանդության ընթացքի ծանրությունից, գուցե
հարկ լինի հակաբիոտիկներ ընդունել: Նման դեղերի նշանակման
անհրաժեշտությունը որոշում է բժիշկը։
Սեռական շուրթերի թարախակույտերի բուժման համար օգտագործում են՝
· Տետրացիկլին
· Դիկլոկսացիլին
· Կլարիտրոմիցին
· Սումամեդ և այլն
Խստիվ արգելվում է ինքնուրույն բացել սեռական շուրթերի թարախակույտերը,
որպեսզի խուսաբեք սեռական օրգանների վարակից և հետագա բակտերիաների
զարգացումից։
Վիրաբուժական միջամտություն
Կան իրավիճակներ, երբ սեռական շուրթի վրա առաջացած ֆուրունկուլը երկար
ժամանակ չի կարողանում բացվել։ Եթե քսուքներով կոմպրեսները չօգնեն բացել
թարախակույտը, անհրաժեշտ է վիրաբույժի օգնությունը: Վիրաբուժական
միջամտությունը տեղի է ունենում մի քանի փուլով․
· Օգտագործվում է տեղային անզգայացում․ բժիշկը ներարկում է ցավազրկող
դեղամիջոց, որը թեթևացնում է ցավը։
· Ապա ստերիլ գործիքով կատարվում է կտրվածք և թարախային զանգվածի հեռացում։
· Ֆուրունկուլի խոռոչի մաքրելուց հետո բժիշկը վերամշակում է վերքը
ախտահանիչ միջոցներով և քսուք կիրառում։ Բժշկական վիրակապը փոխվում է
օրական առնվազն 1 անգամ։
Չիբանի ներքին պարունակությունը հեռացնելուց հետո կարող է մնալ փոքր սպի։
Ֆիզիոթերապիա
Ֆիզիոթերապևտիկ պրոցեդուրաները օգնում են արագացնել ֆուրունկուլի բուժման
գործընթացն այն բացելուց հետո․