Պարամետրիտ՝ հարարգանդաբորբ
Պարամետրիտը՝ հարարգանդաբորբ, արգանդը շրջապատող ճարպաշարակցական բջջանքի բորբոքումն է: Հարուցիչներն են ստրեպտոկոկերը, ստաֆիլոկոկերը՝ հաճախ ոսկեգույն ստաֆիլոկոկը կամ էշերիխիակոլին, աղիքային ցուպիկը և այլն: Վարակն արգանդից և հավելումներից տարածվում է լիմֆատիկ ուղիներով:
Առաջացման պատճառները և ախտանշանները
Հաճախ պարամետրիտը զարգանում է հետևյալ գործոնների պատճառով՝
- վնասվածքներ (արգանդի հետաբորտային պատռվածքներ, արգանդի պարանոցի դիաթերմակոագուլյացիա և դիաթերմաէքսցիզիա, արգանդի և հավելումների վիրահատական վնասվածք),
- ախտորոշիչ միջամտություններ (բիոպսիա, քերում),
- արգանդի և հավելումների բորբոքային հիվանդություններ (ադնեքսիտ, կոլպիտ, սալպինգոօֆորիտ, էնդոցերվիցիտ և այլն),
- հղիության արհեստական ընդհատում,
- ծննդաբերության ախտաբանական ընթացք:
Հիվանդություն նընթանում է հետևյալ հիմնական ախտանշաններով՝
- ջերմաստիճանի կայուն բարձրացում (38°С-ից բարձր),
- մաշկի գունատություն, ախորժակի բացակայություն, ադինամիա, գլխացավ,
- որովայնի ստորին հատվածում բութ ցավ, ուղիղ աղիքի վրա ճնշման զգացում,
- ցավոտ և դժվար դեֆեկացիա,
- միզարձակման խանգարում,
- պրոկտիտի կամ ցիստիտի առաջացում:
Հիվանդության սկզբնական շրջանում կնոջ վիճակը բնական է լինում կամ էլ ախտանշանները թույլ են արտահայտվում, ինչի հետևանքով հնարավոր է, որ ուշ դիմի բժշկի:
Ախտորոշումը և տեսակները
Բորբոքումը հաճախ ընդգրկում է որոշակի հատվածներ և դրանից կախված լինում՝ առաջնային. պարանոցի առաջնային հատվածից ինֆիլտրատը միզապարկի լատերալային եզրերով տարածվում է դեպի որովայնի առաջնային պատ, հետին. պարանոցի հետին հատվածից դեպի ուղիղ աղիք, կողային. այս տեսակն ամենից հաճախն է հանդիպում, տեղակայվում է կոնքի և արգանդի պատերի միջև՝ կողային հատվածում:
Բորբոքային ինֆիլտրատը կարող է ներծծվել, թարախակալել կամ քրոնիկական ընթացք ձեռք բերել:
Ախտորոշման նպատակով կիրառում են.
- Գինեկոլոգիական և ռեկտալային հետազոտություն: Զննման ընթացքում կինն արգանդի սուր ցավ է զգում, վերջինիս շեղում դեպի կողք կամ վերև:
- Փոքր կոնքի ուլտրաձայնային հետազոտություն: Թույլ է տալիս հայտնաբերել օջախային դրսևորումները:
- Արյանը նդհանուր հետազոտություն: Թույլ է տալիս հայտնաբերել սուր բորբոքային պրոցեսի զարգացումը՝ ԷՆԱ-ի (СОЭ) բարձրացումը և արտահայտված լեյկոցիտոզը:
- Միզուկից և հեշտոցից վերցված քսուքի հետազոտություն: Թույլ է տալիս որոշել հիվանդության հարուցչի տեսակը և համապատասխան հակամանրէային դեղամիջոցներ ընտրել:
Որոշ դեպքերում պարամետրիտի ախտորոշման նպատակով հավելյալ կիրառում են նաև համակարգչային տոմոգրաֆիայի մեթոդները, ցիստո- և ռեկտոսկոպիա (միզապարկի և ուղիղ աղիքի հետազոտություն):
Բուժումը
Հիվանդություն ըերկարատև բուժում է պահանջում: Պարամետրիտի սուր փուլում սկզբում նշանակում են հակամանրէային և իմունախթանիչ թերապիա, խիստ անկողնային ռեժիմ, սառույց որովայնի ստորին հատվածի վրա, քլորային կալցիումի ներերակային ընդունում:
Թարախակալման դեպքում հեշտոցի կամ որովայնի առաջնային պատի միջով վիրահատությամբ բացվում է թարախակույտը:
Պարամետրիտի բուժման ընթացքում սնունդը պետք է հարուստ լինի կալորիաներով: Օգտակար են երկաթը, В խմբի վիտամինները և ասկորբինաթթուն:
Թարախի հեռացումից հետո բորբոքման օջախի ներծծման նպատակով օգտագործում են ոչ ստերոիդային հակաբորբոքային դեղամիջոցներ, ֆիզիոմիջամտություններ, ինդոմետացինով մոմիկներ և այլն: