Անհանգիստ ոտքերի համախտանիշ

Անհանգիստ ոտքերի համախտանիշը բնորոշվում է ոտքերում տհաճության, անհարմարության կամ ծանրության զգացումով: Կարող է զարգանալ ինչպես որոշ հիվանդությունների (օրինակ՝ շաքարային դիաբետ) ֆոնին, այնպես էլ՝ անկախ:

• Տհաճ զգացողություն ոտքերում, որն ընկալվում է որպես անհարմարություն կամ ծանրություն մկաններում: Այս զգացումներն ուժգնանանում են հատկապես գիշերային ժամերին և դրանց բնորոշ է արտահայտվել հանգստի ժամանակ, իսկ ակտիվ շարժումների դեպքում՝ էապես թուլանալ կամ անհետանալ:
•  Ի հայտ են գալիս քնի խանգարումներ (դժվարություն քնելիս, գիշերային ժամերին արթնանալ, անքնություն):Կախված համախտանիշի առաջացման պատճառներից՝ տարբերում են նրա ընթացքի սիմպտոմատիկ (երկրորդային) և իդեոպաթիկ ձևեր: Առաջինը զարգանում է այլ հիվանդությունների ֆոնին (B1 վիտամինի, մագնեզիումի անբավարարություն, շաքարային դիաբետ և այլն), իսկ երկրորդ ձևն ախտորոշվում է, երբ չի հայտնաբերվում հիվանդության զարգացմանը նպաստող որևէ պատճառ:

Անհանգիստ ոտքերի համախտանիշի առաջացման հստակ պատճառներն անհայտ են: Կա ենթադրություն, որ գոյություն ունի ժառանգական նախատրամադրվածություն: Անհանգիստ ոտքերի համախտանիշը կարող է արտահայտվել հետևյալ հիվանդությունների կամ վիճակների դեպքում.

• Վիտամին B1-ի, B12-ի կամ ֆոլաթթվի անբավարարություն, Մագնեզիումի անբավարարություն, 
• Երկաթի անբավարարություն, 
• Շաքարային դիաբետ, 
• Ալկոհոլի չարաշահում, 
• Վահանաձև գեղձի հորմոնների ավելցուկ, 
• Ուրեմիա երիկամային անբավարարության դեպքում, Ստորին վերջույթների արյան շրջանառության քրոնիկ խանգարումներ, 
• Ստորին վերջույթներից երակային արտահոսքի խանգարումներ, 
• Պարկինսոնի հիվադություն: 

Գործոններ, որոնք նպաստում են այս համախտանիշի ի հայտ գալուն կամ դրա արտահայտման ուժգնացմանը.

• հոգեհուզական սթրեսներ, 
• սուրճի, թունդ թեյի ընդունում,
• կոֆեինացված խմիչքների ընդունում (կոլա), 
• թիրամին պարունակող մթերքների ընդունում (շոկոլադ,կարմիր ձուկ, պանիր):

Ախտորոշման համար բժիշկը կազմում է հիվանդության անամնեզ՝ հիմնվելով կնոջ գանգատների վրա (երբ են առաջացել ցավերը, ընտանիքի անդամների մոտ նման երևույթի առկայությունը, քնի դժվարություն կամ խանգարումներ և այլն): Կատարվում է ոտքերի արտաքին զննում, արյան գլյուկոզայի, վիտամին B1, B12-ի, երկաթի, կրեատինի և միզանյութի հետազոտում, ստորին վերջույթների երակների և զարկերակների ուլտրաձայնային հետազոտություն: Նյարդային ազդակների արագության որոշման համար կատարվում է էլեկտրանեյրոմիոգրաֆիա:

Անհանգիստ ոտքերի համախտանիշի բուժման համար անհրաժեշտ է բացառել բոլոր հնարավոր գործոնները (սթրես, սուրճի, թեյի չարաշահում, ծխախոտ, կոֆեին պարունակող խմիչքներ և մթերքներ), որոնք հրահրում են դրա առաջացումը: Եթե այն երկրորդային է, անհրաժեշտ է բուժել դրա պատճառ հանդիսացող հիվանդությունները: Այս նպատակներով կիրառվում է վիտամինային թերապիա, հանքանյութեր, հիպոգլիկեմիկ, թիրեոստատիկ դեղամիջոցներ և այլն: Նաև կիրառվում են դոֆամին խթանիչներ, տրանկվիլիզատորներ (հանգստացնող դեղամիջոցներ):

Երեկոյան զբոսանքը և քնելուց առաջ տաք վաննա ընդունելը նույնպես կօգնեն մեղմել ախտանշանները:

Կանխարգելման համար խորհուրդ է տրվում հրաժարվել վատ սովորություններից, վարել առողջ ապրելակերպ, կանոնավոր զբաղվել ֆիզկուլտուրայով, պահպանել քնի ռեժիմը, սնվել առողջ և չափավոր, վերահսկել զարկերակային ճնշումը: Առողջական խնդիրների ի հայտ գալուն պես անհրաժեշտ է դիմել բժշկի: